แชโบล คืออะไร
“แชโบล” เป็นคำที่ใช้เรียกกลุ่มตระกูลธุรกิจขนาดใหญ่ในเกาหลีใต้ ซึ่งมีลักษณะเป็นการถือครองและบริหารจัดการธุรกิจโดยครอบครัวเดียวหรือตระกูลเดียว มีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากบริษัทขนาดใหญ่ในหลายประเทศ เนื่องจากแชโบลส่วนใหญ่จะเป็นธุรกิจที่ถ่ายทอดจากรุ่นสู่รุ่นภายในครอบครัว
แชโบลเป็นองค์ประกอบสำคัญของเศรษฐกิจเกาหลีใต้ มีบทบาทในการผลักดันการเติบโตของเศรษฐกิจประเทศให้รวดเร็วและมีเสถียรภาพ กลุ่มธุรกิจเหล่านี้มีธุรกิจที่ครอบคลุมหลากหลายสาขา เช่น อุตสาหกรรมหนัก, อิเล็กทรอนิกส์, ยานยนต์, ก่อสร้าง, และบริการทางการเงิน ด้วยขนาดของธุรกิจที่ใหญ่และมีอิทธิพล แชโบลจึงมีบทบาทในการควบคุมและกำหนดทิศทางของเศรษฐกิจเกาหลีใต้ในหลายๆ ด้าน
แต่ละแชโบลมักจะมีบริษัทแม่ที่ควบคุมบริษัทลูกหลายแห่งที่ทำธุรกิจในสาขาต่างๆ บริษัทในเครือแชโบลมักจะมีความเชื่อมโยงกันทั้งในด้านการเงินและการบริหารจัดการ ทำให้เกิดความยืดหยุ่นและประสิทธิภาพในการดำเนินธุรกิจ อย่างไรก็ตาม การที่ครอบครัวเดียวควบคุมธุรกิจขนาดใหญ่หลายแห่งอาจนำไปสู่ปัญหาเรื่องการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรม และปัญหาการจัดการภายใน
ในแง่ของการดำเนินธุรกิจ แชโบลมีความเป็นไปได้สูงที่จะมุ่งเน้นการลงทุนและการพัฒนาในระยะยาว เนื่องจากมีการควบคุมจากครอบครัวเดียว ซึ่งทำให้สามารถตัดสินใจและดำเนินการได้รวดเร็ว โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการอนุมัติที่ซับซ้อนเหมือนกับบริษัทที่มีผู้ถือหุ้นหลายฝ่าย
อย่างไรก็ตาม รูปแบบการบริหารจัดการแบบแชโบลนี้ยังคงเป็นหัวข้อของการถกเถียงในหลายๆ ด้าน เช่น การมีอำนาจเหนือตลาดที่มากเกินไป, การขาดความโปร่งใส, และปัญหาทางกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับการถ่ายทอดอำนาจภายในครอบครัว แม้จะมีปัญหาเหล่านี้ แชโบลก็ยังคงเป็นส่วนสำคัญของเศรษฐกิจเกาหลีใต้และมีบทบาทสำคัญในการกำหนดทิศทางเศรษฐกิจของประเทศ
ภาพประกอบ : fmkorea
กลุ่มธุรกิจแชโบล
หัวใจหลักของระบบแชโบล
หัวใจหลักของระบบแชโบลคือการควบคุมธุรกิจโดยครอบครัวเดียว ทำให้การตัดสินใจและการบริหารงานมีความคล่องตัวและตอบสนองได้รวดเร็ว แม้ธุรกิจจะขยายออกไปในหลายสาขาและมีขนาดใหญ่ บริษัทก็ยังคงมีผู้ถือหุ้นใหญ่เป็นคนในครอบครัว ซึ่งช่วยให้การดำเนินธุรกิจยังคงอยู่ภายใต้การควบคุมของครอบครัว
ในเกาหลีใต้ กลุ่มธุรกิจแชโบลได้รับการจับตามองเป็นพิเศษ เนื่องจากมีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจของประเทศ กลุ่มธุรกิจแชโบลใหญ่ที่สุดในเกาหลีใต้ประกอบด้วย Samsung, Hyundai, SK Group, LG Corporation และ Lotte ซึ่งแต่ละกลุ่มมีส่วนสำคัญในอุตสาหกรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอิเล็กทรอนิกส์, ยานยนต์, เทคโนโลยีสารสนเทศ, และอื่นๆ
แชโบล เกิดขึ้นได้อย่างไร
ข้อมูลอ้างอิง: Wikipedia ในปี 1948 – 1960 ประธานธิบดีคนแรกของเกาหลีใต้ รี ซึงมัน (Rhee Syngman) เป็นพลเรือน แต่ก็เป็นเผด็จการด้วย ปกครองยาวนานถึง 12 ปี เขาได้รับตำแหน่งจากการเลือกตั้งในปี 1948 ที่จัดขึ้นโดยสหประชาชาติ ในสมัยแรกอาจจะฟังดูไม่น่าจะเรียกว่าเป็นเผด็จการได้
การเกิดขึ้นของแชโบลในเกาหลีใต้เป็นเรื่องราวที่น่าสนใจและมีประวัติศาสตร์ที่ยาวนาน ซึ่งเริ่มต้นขึ้นหลังจากสงครามโลกครั้งที่ 2 และการเกิดสงครามเกาหลี ในช่วงนั้น เกาหลีใต้ภายใต้การนำของ Rhee Syng-man ได้รับการสนับสนุนทางทหารและเศรษฐกิจอย่างมากจากสหรัฐอเมริกา เพื่อต่อต้านอิทธิพลของสหภาพโซเวียตและเกาหลีเหนือ ภาคอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับการทหารและกองทัพจึงได้รับการพัฒนาอย่างรวดเร็ว
ต่อมาในยุคของนายพล Park Chung-hee ที่ดำเนินนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจที่มุ่งเน้นทางอุตสาหกรรม กลุ่มตระกูลธุรกิจขนาดใหญ่หรือที่เรียกว่าแชโบลได้เริ่มต้นขึ้น รัฐบาลได้มอบโอกาสให้กับผู้ประกอบการที่มีศักยภาพหลายกลุ่มในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคอุตสาหกรรมต่างๆ รัฐบาลเกาหลีใต้ในขณะนั้นจึงให้การสนับสนุนและอัดฉีดเงินทุนให้กับกลุ่มแชโบลเหล่านี้ รวมถึงการออกนโยบายที่กีดกันการค้าจากต่างประเทศเพื่อหนุนธุรกิจของแชโบลในประเทศ
ผลที่ตามมาคือเศรษฐกิจเกาหลีใต้เติบโตอย่างรวดเร็วจนก้าวขึ้นมาเป็นหนึ่งใน “4 เสือเศรษฐกิจแห่งเอเชีย” แต่นั่นก็มาพร้อมกับการที่กลุ่มแชโบลผูกขาดเศรษฐกิจและมีอิทธิพลมากเกินไปในประเทศ เช่น การควบคุมสื่อ การทำการตลาด และการผลิตสินค้าในหลากหลายอุตสาหกรรม รวมถึงการมีอำนาจต่อการตัดสินใจทางการเมืองและเศรษฐกิจของประเทศ
การเติบโตของแชโบลยังนำไปสู่การเกิดระบบอุปถัมภ์ที่ผูกขาดตลาดและลดการแข่งขันที่เป็นธรรม บริษัทในเครือแชโบลได้รับการอุปถัมภ์จากรัฐบาลในการเข้าสู่ตลาดต่างๆ และการขยายธุรกิจ ส่งผลให้เกิดปัญหาเรื่องการกระจายอำนาจและความมั่งคั่งที่ไม่สมดุลในสังคม
แม้ว่าแชโบลจะมีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจเกาหลีใต้ แต่ก็มีความต้องการให้มีการปฏิรูปและกำกับดูแลกลุ่มแชโบลเหล่านี้อย่างเหมาะสมเพื่อสร้างสมดุลทางเศรษฐกิจและสังคมในระยะยาว
ภาพประกอบ: “แชโบล” กลุ่มธุรกิจที่ทรงอิทธิพล ในเกาหลีใต้
ทุนนิยมพวกพ้องของกลุ่มแชโบล
การสัมพันธ์ระหว่างนักการเมืองและกลุ่มธุรกิจ Samsung ในอดีตมีบทบาทสำคัญในการสร้างความเจริญเติบโตของเศรษฐกิจเกาหลีและการขยายตัวของ Samsung อันมีความสัมพันธ์กันอย่างแม่นยำและแทบจะหาไม่เจอในประเทศอื่น ๆ
ในอดีต มีการรับรู้ว่า Samsung มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจที่เรียกว่าจำเป็นต้องสนับสนุน และยังเป็นธุรกิจที่มีขนาดใหญ่ถึงขนาดที่ไม่สามารถล้มได้ง่าย แต่ในปัจจุบัน มีการเปลี่ยนแปลงในแนวคิดของสังคม โดยคนรุ่นใหม่มองว่าบทบาทของแชโบลไม่เหมาะสมกับโลกปัจจุบัน และมีการยกเลิกความเชื่อในระบบแชโบลที่เคยมีอิทธิพลอย่างมากในสังคม
นอกจากนี้ การเปลี่ยนแปลงทางการเมืองในเกาหลีใต้ในช่วงหลังก็เริ่มมีผลกระทบต่อ Samsung โดยเฉพาะกับการปกครองของประธานาธิบดี Moon Jae-in ที่มีนโยบายปฏิรูปแชโบลเพื่อเพิ่มความโปร่งใส และแก้ไขกฎหมายที่อาจเอื้อประโยชน์ให้แชโบลได้รับผลประโยชน์ในอดีต
ทุนนิยมพวกพ้องที่เคยเป็นจุดแข็งของ Samsung มาตลอดเวลากำลังกลายมาเป็นจุดอ่อนของธุรกิจนี้ ซึ่งบีบบังคับให้พวกเขาต้องปรับตัวเพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงในสังคมและการเมืองอย่างไม่ได้ตั้งใจล่วงหน้า
สรุป
ในปัจจุบัน แชโบล (Chaebol) เป็นคำที่นิยมใช้ในการอธิบายกลุ่มธุรกิจขนาดใหญ่ในประเทศเกาหลีใต้ที่มีบทบาทสำคัญในเศรษฐกิจของประเทศนี้ ซึ่งกลุ่มแชโบลได้รับความมั่งคั่งและอิทธิพลทางเศรษฐกิจและการเมืองอย่างมากในอดีต แชโบลเป็นผู้ถือครองและควบคุมธุรกิจที่หลากหลายในประเทศ เช่น อุตสาหกรรม, การเงิน, และอสังหาริมทรัพย์ โดยมีบริษัทในครอบครัวเป็นผู้ถือหุ้นใหญ่
อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบัน แนวคิดเกี่ยวกับแชโบลกำลังเปลี่ยนแปลง โดยคนรุ่นใหม่มองว่าแชโบลไม่ได้เหมาะสมกับสังคมและการเมืองในยุคปัจจุบัน เนื่องจากมีปัญหาเรื่องโปร่งใสและการสร้างความเชื่อถือในธุรกิจ รวมถึงการปกครองของรัฐบาลที่มีนโยบายการปฏิรูปแชโบลเพื่อเพิ่มความโปร่งใสและลดอิทธิพลของแชโบลในการเมือง แต่ก็ยังมีความแข็งแกร่งและความสามารถในการปรับตัวของแชโบลเองอยู่ แชโบลยังคงเป็นส่วนสำคัญในเศรษฐกิจเกาหลีใต้ แม้ว่าบทบาทและอิทธิพลของมันอาจมีการเปลี่ยนแปลงไปในบางด้านในปัจจุบัน โดยสรุป แชโบลคือองค์กรธุรกิจที่มีความสำคัญในเศรษฐกิจเกาหลีใต้ แต่กำลังเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงในสังคมและการเมืองในยุคปัจจุบัน