Option เป็นเครื่องมือทางการเงินที่มีความซับซ้อน แต่สามารถเข้าใจได้ผ่านองค์ประกอบสำคัญ 3 ประการ ได้แก่ ความคุ้มค่า (Moneyness) มูลค่าการใช้สิทธิ (Exercise Value) และมูลค่าตามเวลา (Time Value)
Moneyness ของ Option
ความคุ้มค่า (Moneyness) หมายถึงสถานะของ option ว่าอยู่ในเงิน (In the money) นอกเงิน (Out of the money) หรือที่เงินพอดี (At the money) ขึ้นอยู่กับความสัมพันธ์ระหว่างราคาใช้สิทธิ (Exercise Price หรือ Strike Price) และราคาสินทรัพย์อ้างอิง ณ ปัจจุบัน
สำหรับ call option:
- อยู่ในเงิน เมื่อ S – X > 0 โดย S คือราคาสินทรัพย์อ้างอิง และ X คือราคาใช้สิทธิ
- นอกเงิน เมื่อ S – X < 0
- ที่เงินพอดี เมื่อ S = X
ส่วน put option:
- อยู่ในเงิน เมื่อ X – S > 0
- นอกเงิน เมื่อ X – S < 0
- ที่เงินพอดี เมื่อ S = X
มูลค่าของ Option
มูลค่าการใช้สิทธิ (Exercise Value) หรือมูลค่าที่แท้จริง (Intrinsic Value) คือมูลค่าสูงสุดระหว่างศูนย์กับจำนวนเงินที่ option อยู่ในเงิน กล่าวคือ หาก option อยู่ในเงิน มูลค่าการใช้สิทธิจะเท่ากับจำนวนเงินที่อยู่ในเงิน แต่หาก option อยู่นอกเงินหรือที่เงินพอดี มูลค่าการใช้สิทธิจะเท่ากับศูนย์ มูลค่าการใช้สิทธินี้คือมูลค่าที่ผู้ถือ option จะได้รับหากใช้สิทธิทันที
มูลค่าตามเวลา (Time Value) คือส่วนต่างระหว่างราคาตลาดของ option (Option Premium) กับมูลค่าการใช้สิทธิ มูลค่าตามเวลาสะท้อนถึงโอกาสที่ option จะมีมูลค่าเพิ่มขึ้นในอนาคตก่อนหมดอายุ ดังนั้น ราคาตลาดของ option จึงประกอบด้วยมูลค่าการใช้สิทธิบวกกับมูลค่าตามเวลา
เมื่อ option ใกล้หมดอายุ มูลค่าตามเวลาจะลดลงเรื่อยๆ จนเป็นศูนย์ ณ วันหมดอายุ ทำให้มูลค่าของ option ณ วันหมดอายุจะเท่ากับมูลค่าการใช้สิทธิเท่านั้น กล่าวคือ จะมีมูลค่าเป็นศูนย์หาก option อยู่นอกเงินหรือที่เงินพอดี และจะมีมูลค่าเท่ากับจำนวนเงินที่อยู่ในเงินหาก option อยู่ในเงิน
ตัวอย่างเช่น พิจารณา call option และ put option ที่มีราคาใช้สิทธิ 40 ดอลลาร์ หมดอายุเดือนกรกฎาคม โดยหุ้นอ้างอิงมีราคาปัจจุบัน 37 ดอลลาร์ต่อหุ้น
- Call option จะอยู่นอกเงิน 3 ดอลลาร์ เนื่องจาก S – X = 37 – 40 = -3
- Put option จะอยู่ในเงิน 3 ดอลลาร์ เนื่องจาก X – S = 40 – 37 = 3
สรุป
องค์ประกอบทั้งสามของมูลค่า option ได้แก่ ความคุ้มค่า มูลค่าการใช้สิทธิ และมูลค่าตามเวลา จะช่วยให้นักลงทุนสามารถวิเคราะห์และตัดสินใจเกี่ยวกับการลงทุนใน option ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น
